Varnarleysi

Ein megin ógæfa mannkyns (og þess sem verður fyrir barðinu á því) er varnarleysi mikils þorra fólks gagnvart snjöllum málabrellumönnum.  Þessir snillingar eru meistarar í hártogunum, útúrsnúningum, málaflækjum, rökflækjum, rökbrellum og snjöllum en blekkjandi röksemdafærslum.  Yfir þetta háttarlag er til hugtak sem heitir á lélegri íslensku sófismi (sbr. sophism). 

Þeir sem rituðu Biblíuna og Kóraninn voru að mörgu leyti meistarar í sófisma.  Með uppbyggingu hugsanakerfis sem fékk fólk til að trúa á guðdómlega veru, ellegar kveljast í helvíti, komast ekki til himnaríkis eða uppskera fordæmingu samfélagsins, gátu þessir meistarar stýrt fólki eins og vel tömdum hundum - og jafnvel betur.  Þrátt fyrir það frelsi sem húmanísk hugsun manna eins og Thomas Jefferson færði okkur stendur heiminum enn mikil hætta af bókstafstrú sem nærist m.a. í jarðvegi hófsemdartrúar og misskilnings á hugtakinu umburðarlyndi.

Í athugsemdum við síðasta bloggi mínu benti Jón Frímann á hlekk til vefsíðu þar sem Steven nokkur Schaferman skrifar um rökbrellur og málaflækjur sköpunarsinna sem reyna að finna þróunarkenningunni allt til foráttu.   Ég fór að kynna mér manninn nánar og ljós kemur að hann er steingervingafræðingur (paleontologist) að mennt og starfi.  Hann er einnig húmanisti og opinber mótmælandi gervivísinda. Heimasíða Stevens, freeinquiry.com er full af fróðleik og gagnlegum greinum.  Rétt er að taka fram að síðan er ekki rekin af Council for Secular Humanism sem gefur út tímaritið Free Inquiry.  Steven mælir þó (eðlilega) með heimsókn þangað á sinni síðu. 

Í framhaldi af tali mínu um sófista (sem margir hverjir eru trúlega ekki sófistar vegna heimsku eða illgirni, heldur vegna óhepplegrar upptöku gallaðra hugmynda sem geta af sér aðrar stórgallaðar) vil ég vekja athygli á fyrirlestri Richard Dawkins uppúr nýjum formála kiljuútgáfu bókar hans "The God Delusion" og fyrirlestri Christopher Hitchens um skaðsemi trúarbragða og þá sérstaklega herskárrar Íslam.   Christopher Hitchens gaf nýlega út bók sem heitir "God is not great".

Í fyrirlestri Dawkins vil ég vekja sérstaka athygli á því sem hann segir um þá málaflækju þegar fólk sakar áhugasaman húmanista / trúleysingja um bókstafstrú vegna hins mikla áhuga sem viðkomandi sýnir á málefninu.  Sama hefur t.d. verið sagt um áhuga fólks á fótbolta, þ.e. að það séu líkt og trúarbrögð.  Þetta var náttúrulega meint í upphafi sem grín en margir nota þessa hugsun sem röksemdafærslu.  Sorglegt.

Skynsemin sigri! 

Athugasemdir

[Svanur Sigurbjörnsson, 23.6.2007 kl. 19:39]

Takk fyrir Gunnar Friðrik.

[Margrét St Hafsteinsdóttir, 24.6.2007 kl. 00:31]

Góður pistill hjá þér Svanur og er alveg sammála þér Ég reyni að nota skynsemina sem mest í því sem ég er að ræða um, þótt ég tali stundum og skrifi á myndrænan hátt, enda hef ég gaman af því að skrifa ljóð  og mála myndir   Er búin að horfa á myndina Root of all evil......... og fannst hún mjög góð og sönn og líka sorgleg. Ótrúlegur þessi heilaþvottur og vesalings börnin segi ég nú bara.

Kveðjur. 

[Þórgnýr Thoroddsen, 6.7.2007 kl. 15:05]

Ég vil einnig benda á frábæra íslenska bók: Að vera eða sýnast eftir Hörð Bergmann. Í þeirri bók fer hann vel í gegnum það hvernig verjast skuli sófistunum og fer létt yfir það hvernig byggja skuli upp nothæfa staðhæfingu.

kv.