Afstaðnir páskar

Nú er orðið langt síðan maður bloggaði.  Þörfin til að tjá sig á opinberum vettvangi er ekki nærri alltaf til staðar.  Þetta er reyndar nánast tilbúin þörf, lærð eða af ákveðinni nauðsyn sem maður hefur talið sér trú um að sé til staðar.  Eftir að ég fluttist til baka til Íslands fyrir rúmum 2 árum eftir 7 ár erlendis, vildi ég bjóða fram krafta mína í félagsmálum og stjórnmálum til þess að taka þátt í því að bera sameiginlega ábyrgð okkar á þjóðfélaginu og reyna að gera það betra.  Það var mér fljótlega ljóst að greinaskrif í stóru dagblöðin og þátttaka í bloggi voru nauðsynleg til að skoðun mín kæmist á framfæri.  Það er erfitt að meta hversu mikil áhrif rödd manns hefur en þetta er svolítið eins og dropinn sem holar steininn, það er í eðli baráttunnar að halda sig við efnið og láta ekki bilbug á sér finna.  Góðir hlutir gerast jafnan hægt og því er nauðsynlegt að hafa vænan skammt af þolinmæði í farteskinu ætli maður að ná árangri á endanum.  Það er samt auðveldi þátturinn.  Erfiðara er að velja sér leiðir að markmiðinu og á stundum með hvaða fólki maður tekur slaginn.

Mín helstu baráttuefni eru þau sem ég kalla gjarnan "sinnuleysismálin".  Þetta eru mál sem ýmsir minnihlutar eða minni máttar í þjóðfélaginu eiga mest undir.  Stóru verkefnin eru að skapa réttlátara þjóðfélag og um leið skilvirkt þannig að það hverfi ekki í skrifræði og eltingaleik við vafasöm bönn (lögregluríki).  Frelsi einstaklinganna þarf að tryggja en samt hafa á því tilhlýðileg mörk á vissum sviðum.  Gallinn er að skoðanir manna á þessu eru geysilega breytilegar og stundum er maður ekki með fullmótaða skoðun sjálfur á erfiðum siðferðislegum álitamálum.  Ef svo ber undir kýs ég frekar að segja mig vera óvissan en að trana fram skoðun sem ég get ekki rökstutt fyllilega.  Í stjórnmálum þykir það mikill lestur að vera "óviss", nánast taboo, forkastanlegt og merki um veikleika.   Þá þykir einnig ákaflega ófínt að skipta um skoðanir.  Ég bíð eftir þeim stjórnmálamanni sem þorir að segja að hann/hún sé ekki með sterka vissu fyrir einhverju eða viðurkenna að ákveðið mál þurfi nánari skoðun hjá viðkomandi.  Þetta þarf ekki að þíða að viðkomandi geti ekki rætt málið, heldur einungis að hún/hann sýni þá ábyrgðartilfinningu að koma ekki með vanhugsaðar skoðanir á borð fyrir kjósendur.  Hins vegar þykir ekki góð latína að treysta á dómgreind kjósenda og því er farið í feluleik. 

"Snilli" sumra pólitíkusa felst í því að forðast erfiðu málin og beina talinu að öðru.  Þessir "snillingar" tala líka bara um "vinsælu" málin, málin sem þeir sem hafa hæst tala um og fjölmiðlarnir hafa veitt mesta athygli.  Sinnuleysismálin komast ekki á blað fyrr en búið er að hrista upp í heila klabbinu.  Dæmi:  óstjórn, trúarofstæki og kynferðisleg misnotkun á áfangaheimili fyrir fíkla, fangelsi sem uppfylla ekki alþjóðlega staðla um aðbúnað eða öryggi hvorki fyrir fanga né fangaverði, misrétti milli lífsskoðunar- og trúfélaga og ofríki og ofvernd eins trúfélags, fjársvelti Mannréttindaskrifstofu Íslands, táknmáli og textun íslensks sjónvarpsefnis ekki sinnt, ásatrúarmenn fá ekki úr jöfnunarsjóði, brotið á trúarlegu hlutleysi skólanna með Vinaleið Þjóðkirkjunnar, smábátaeigendum neitað um sjálfsagðan veiðirétt, pólitískar ráðningar í stjórnkerfinu, trúfélugum neitað um þann rétt að gefa saman samkynhneigða, ofsköttun aldraðara og öryrkja, óréttlátt stimpilgjald, persónuafslátt haldið niðri og fleira mætti telja.

Þó að ríkisstjórnin hafi gert margt gott er ofangreindur listi ástæða þess að ég vil fella hana auk þess sem það þarf að taka gott hlé á álverum, sérstaklega sunnanlands.  Það er reyndar merkilegt að Samband Ungra Sjálfstæðismanna hefur betri mannréttindarvitund en þeir eldri og hafa stutt við bakið á mörgum þeim málum er varða jafnrétti trúar- og lífsskoðana og rétt barna til að vera í trúarlega hlutlausu skólaumhverfi.  Komi þeir til með að erfa völdin í stærsta flokk landsins og halda í þessar hugmyndir er von á betra þjóðfélagi a.m.k. hvað mannréttindamál varðar.

Það var einstaklega sorglegt á síðustu dögum þingsins að hvorki frumvarp Sigurlínar Margrétar um táknmálið né frumvarp stjórnarinnar um rannsóknir á stofnfrumum, komust í gegnum þingið.  Þetta eru hvort tveggja tímamótafrumvörp og það er mönnum eins og Kristni H. Gunnarssyni sem bað um frestun á stofnfrumufrumvarpinu mikil skömm að koma með þau rök að frumvarpið opni á möguleikann á einræktun (klónun) manna.  Frumvarpið var algerlega skýrt hvað það varðar og ekkert slíkt kemur til greina.  Það var von að MND sjúklingum sárnaði þó svo langur vegur sé í að þessar rannsóknir lækni sjúkdóm þeirra.  Allar óþarfa tafir á mikilvægum rannsóknum eru óafsakanlegar nema góð og gild rök séu að baki.

Ég vona að fólk hafi haft það gott yfir páskana.  Sannarlega er gott að njóta tímans með fjölskyldunni og endurskoða tilveruna.  Framundan er vorið.

 

Athugasemdir

[Svanur Sigurbjörnsson, 12.4.2007 kl. 19:55]

Já hugmyndafræði Jóns Vals byggist á hörðustu "pro-life" rökum strangtrúaðra kaþólikka og biblíubeltisins í USA.  Þar sem öll hans rök byggjast á upphaflegri rökleysu og bókstafstrú kemst hann aldrei að annarri niðurstöðu en þeirri að ekkert megi hreyfa við frjóvguðu eggi.   Fengi hans hugmyndafræði að ráða færum við cirka 50 ár aftur í tímann (fóstureyðingar algerlega bannaðar) og stofnfrumurannsóknir og mikilvægasti hluti erfðalækninga leggðust af.   Fimlega rökrætt hjá þér.  Frumvarpið er mjög vel unnið og ég hef ekki trú á öðru en að það fari í gegn á næsta þingi.  Takist bókstafstrúarfólki að sannfæra þingheim um annað væri komin upp verulega alvarleg staða hvað varðar heilbrigði hugsunar og menntun á þeim stað. 

[Sigríður Laufey Einarsdóttir, 17.4.2007 kl. 21:55]

 Sæll.

Skemmtilegur og fróðlegur pistill sem vert er að hugsa um. Já, óréttlæti heimsins er takmarkalaust. Svarið er að berjast á móti með góðum hug. Frá mínu sjómarmiði: Trúarinnar góðu baráttu.

Öll umræðan um Breiðuvíkurmálin (og öll hin málin) hefur ekki að öllu leyti verið til góðs vegna þess, að hún hefur of oft verið neikvæð. Stórir dómar  kveðnir upp með vandlætingu og jafnvel illgirni.

Kristin trú hefur verið misnotuð í þágu málefna Byrgisins og það aftur valdið tortryggni á kærleika Krists sem ekki mun þó takast að stöðva því kærleikur hans umber allt og hefur engin takmörk.

Kristur gekk um meðal sjúkra, fátækra, braskara, þjófa og morðingja til að miðla þeim kærleika sínum. Til að styrkja þá í baráttunni til betra lífs og er enn í fullu gildi.Okkur vantar meira umburðarlyndi og hjálpsemi við náungann. Það er sorglegt hvað kristinn kærleikur nær illa til okkar.Erfðalækningar/vísindi verða tæplega stöðvaðar. Nýjast heyrði ég að hægt væri að búa til sæði að mig minnir úr beinmerg.

Get ómögulega tengt það við Krist þótt framfarir verði í læknisfræði svo lengi sem það ógnar ekki lífinu sjálfu. Tel samt að erfitt sé að taka líf annars til að bjarga hinum frá siðfræðilegu sjónarmiði.

Gleðilegt sumar og góðar stundir. 

[Svanur Sigurbjörnsson, 17.4.2007 kl. 23:33]

Sæl Sigríður Laufey

Takk fyrir skrifin og jákvæðina. 

Það voru ýmiss uppgjör við fortíðina í vetur og Breiðavíkurmálið var eitt þeirra.  Ég er ekki viss um að umræðan um það hafi þjónað öðrum tilgangi en þeim að sjá hversu ófullkomin úrræði við höfðum og að gefa þessu fólki tækifæri til að segja sína sögu.  Líf þeirra mun af sjálfsögðu skoðast í öðru ljósi hér eftir en ég er ekki viss um að umræðan hafi hjálpað neitt að viti.  Þann dóm verða þeir sem urðu fyrir þessu að kveða upp, ekki ég.  Ég tel að það gagnist lítið að rifja upp slæma hluti ef það verður ekki til þess að neitt breytist hjá okkur í dag eða morgun.  Krassandi sögur eru fæði fjölmiðla en ég sé ekki að ýfð sár hjálpi.

Þú talar um að kristin trú hafi verið misnotuð í þágu málefna Byrgisins.  Þetta er gamall sannleikur og nýr.  Trúarbrögð hafa yfirbragð valds og hlýðni, hvort sem þau eru góðlátleg útgáfa Þjóðkirkjunnar eða yfirgengileg í formi Guðmundar í Byrginu.  Auðvitað er stór siðferðislegur munur en það er sammerkt öllum trúarformum á hið yfirnáttúrulega að ákveðinni rökhugsun er kippt út og fólk beðið að treysta á þann "sannleik" sem viðkomandi prestur eða predikari heldur fram í krafti biblíunnar eða annarra kennirita.  Margir prestar hafa viðurkennt að trú á ekkert skylt við rökhugsun (sbr. skrif sr. Gunnars Jóhannessonar).  

Þú talar um "kærleik Krists" eins og eitthvað afl sem muni á endanum sigra.  Nú eru liðin um 2000 ár síðan Kristur var uppi  og enn eru framin siðferðisleg voðaverk.  Bænir til hans eða bið eftir kærleikanum munu ekki áorka neinu, en raunverulega barátta með því að taka þátt í félagsstarfi og stjórnmálum og sýna gott fordæmi í verki munu hafa áhrif.  Siðferðislegur boðskapur Krists var mikilvægur en hann er barn síns tíma og biblían löngu úrelt í heild sinni sem siðferðisrit.  Það er svo margt í henni (og Kóraninum) sem orkar tvímælis eða er hreinlega siðferðislega rangt á mælikvarða nútíma siðferði.  Þó að við yfirgæfum Biblíuna sem kennirit og tækjum alfarið upp nútíma siðferði (húmanisma) er enn hægt að vitna í dæmisögur í Biblíunni okkur til liðsinnis og skemmtunar.   Þú nefnir til dæmis að Kristur hafi gengið um meðal sjúkra, fátækra, braskara, þjófa og morðingja.  Þetta er dæmi um þá grundvallar mannvirðingu sem nútíma siðferði byggir á.   Þetta er ekki uppfinning Jésu (eða Guðs), heldur einfaldlega dæmi um þroskaða siðferðislega hugsun, sem á sér stoðir víða.  Umburðarlyndi er mikilvægt og ekki síst þegar við tökum á móti fólki frá ólíkum menningarheimum til búsetu hér.  Ekki viljum við vera litin hornauga í útlöndum og því þurfum við að vera til fyrirmyndar í málum innflytjenda.

"...sæði úr beinmerg."  Já það er trúlega gert með svokölluðum kjarnaflutningi.  Þetta er þó ekki einfalt mál því kjarninn úr beinmergnum er ekki endilega í sama ástandi og í upprunalegu sæði. 

Nei, ég get ekki heldur tengt það við Krist.  Í Biblíunni er talað um að "líkaminn sé musteri" og skilja má boðskap hennar á þann veg að lífið sé mjög dýrmætt.  Boðorðið "þú skalt ekki mann deyða" er skýrt en það er engin útskýring á þeim flóknu aðstæðum sem við höfum í dag og engin tilraun gerð til að meta hvort fóstureyðing á tilteknu fósturstigi sé réttlætanleg eða ekki.  Hinir ýmsu prelátar aldanna og dagsins í dag þykjast svo geta lesið það úr Biblíunni að hinar og þessar rannsóknir séu rangar.  Það sorglega er að skammsýni þessa fólks stæði í vegi fyrir framförum fengi það að ráða.  Það er ekki gerð tilraun til að meta hvaða siðferðislegu verðmæti eigi að hafa forgang, þ.e. líf frumstæðrar stofnfrumu (þó dásamleg sé) eða líf fullvaxinnar manneskju sem á við hræðilegan sjúkdóm að stríða.  E.t.v. mætti ímynda sér að ef stofnfruman yrði spurð hvort að hún vildi enda í ruslinu eða lækna sjúkdóma, að þá yrði svarið hinu síðar nefnda í vil.  Nei, auðvitað eru þess mál flóknari en svo en það ergir mann stundum óendanlega að fólk skuli enn í dag, á 21. öldinni, hafa siðferðisviðmið frá bronsöld.

Gleðilegt sumar